Tuy thành viên thích cực
Thủ tướng Chính phủ đã có Quyết định số 1511/QĐ-TTg về “Tăng cường năng lực kiểm định chất lượng công trình xây dựng Việt Nam” và đề án đang được triển khai tại một số đơn vị thành viên mạng trong cả nước.
Đặc thù của Mạng kiểm định phía Bắc phần lớn các thành viên là các Trung tâm kiểm định (hoặc Viện) - đơn vị sự nghiệp của các Sở Xây dựng và một số công ty kiểm định, đơn vị cung cấp thiết bị công nghệ cho công tác thí nghiệm, kiểm định đã nhiều năm gắn bó với các Trung tâm kiểm định.
Các thành viên Mạng rất tích cực tham gia các hoạt động của Mạng coi đó là hoạt động mang tính chất giao lưu trao đổi học hỏi kinh nghiệm, đồng thời có những đóng góp quan trọng giúp cơ quan quản lý Nhà nước nắm được tình hình chất công trình xây dựng.
Ban điều hành thường xuyên liên lạc và phối kết hợp với Cục Giám định – Cơ quan điều hành Mạng để tìm giải pháp nâng cao vị thế và tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động của các trung tâm. Đặc biệt đã kịp thời kiến nghị Bộ trưởng và các cục, vụ liên quan các nội dung cụ thể, thiết thực.
Hoạt động của các đơn vị kiểm định về cơ bản thực hiện theo đúng chức năng nhiệm vụ quy định (đối với các Trung tâm do UBND tỉnh, thành phố); hoặc ngành nghề kinh doanh (đối với các tổ chức kiểm định khác).
Có thể phân ra 2 nhóm nhiệm vụ, trong đó nhóm 1 phụ trách các nhiệm vụ giúp cơ quan quản lý Nhà nước; nhóm 2 thực hiện các dịch vụ tư vấn xây dựng khác.
Theo nhận định của Ban điều hành Mạng thì những đóng góp của Tổ chức Kiểm định chất lượng xây dựng đã góp phần vào việc phòng ngừa chống lãng phí, thất thoát trong đầu tư xây dựng, đặc biệt từ nguồn vốn Ngân sách và nâng cao chất lượng, thẩm mỹ và tuổi thọ công trình xây dựng, đồng thời thể hiện là pháp nhân đủ tư cách bảo vệ lợi ích của cộng đồng liên quan tới chất lượng công trình xây dựng và sản phẩm VLXD được xã hội thừa nhận.
Nhưng còn nhiều vướng mắc
Bên cạnh những thuận lợi, chất lượng hoạt động của Mạng còn nhiều hạn chế và bất cập mà khó khăn lớn nhất là hoạt động của Mạng hiện tại chưa thật sự đem lại nhiều lợi ích cho các thành viên. Một số thành viên vẫn chưa tích cực tham gia đề xuất và hưởng ửng các hoạt động của Mạng; chưa tận dụng hết khả năng liên danh, liên kết để hỗ trợ năng lực của các thành viên để cùng nâng cao năng lực của nhau. Chưa có được một hệ thống tiêu chuẩn hoàn chỉnh và đồng bộ về kiểm định xây dựng cũng như hành lang pháp lý để thực hiện. Các cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương chưa kiểm soát được số lượng và chất lượng của các tổ chức tham gia hoạt động kiểm định xây dựng....
Nhận thức được những khó khăn đó, phương hướng đặt ra trong 6 tháng cuối năm của Mạng là kiện toàn tổ chức, tập trung đổi mới hệ thống tổ chức và phương thức hoạt động của Mạng, nâng cao vai trò và vai trò pháp lý của Mạng, mở rộng thành phần tham gia, phạm vi hoạt động của Mạng nhằm tăng cường sự gắn kết các thành viên Mạng, giữa thành viên Mạng với các hội nghề nghiệp, hội khoa học kỹ thuật, các tổ chức kinh tế xã hội và các cơ quan quản lý nhà nước.
Đồng thời, phải hội nhập với các Hiệp hội nghề nghiệp có liên quan trong khu vực. Cũng đã có ý kiến băn khoăn về hoạt động của Mạng nên chăng thay đổi theo hướng chuyên nghiệp hơn và có thể chuyển sang mô hình hoạt động khác như Hội/Hiệp hội?
Bên cạnh đó, các thành viên Mạng sẽ tích cực tham gia hỗ trợ các cơ quan quản lý nhà nước trong duy trì và thực hiện tốt công tác báo cáo về tình hình chất lượng ở địa phương để giúp cơ quan quản lý nhà nước tăng cường việc kiểm tra, kiểm soát chất lượng công trình xây dựng, đồng thời giúp cơ quan quản lý nhà nước hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về kiểm định, thí nghiệm xây dựng. Tiếp tục tham gia các hoạt động giám định tư pháp, phục vụ trưng cầu giám định, thẩm tra thiết kế. Mạng cần trở thành kênh thông tin đắc lực và tổ chức phản biện xã hội có uy tín về lĩnh vực kiểm định.
Đối với công tác kiểm định, để thực hiện Nghị định 15/2013/NĐ-CP thực sự có hiệu quả nhằm nâng cao trách nhiệm của nhà nước trong khâu kiểm soát chất lượng khảo sát thiết kế, nghiệm thu công trình, bảo trì cải tạo nâng cấp công trịnh đặc biệt đối với công trình sử dụng vốn ngân sách, Mạng kiến nghị với Bộ Xây dựng một số nội dung.
Đó là: Hướng dẫn các bộ, ngành Trung ương, các địa phương giao cho các đơn vị sự nghiệp công lập (là cánh tay nối dài của quản lý Nhà nước) thực hiện Thẩm tra thiết kế và Tổng dự toán công trình xây dựng. Dịch vụ công này lâu nay thả nổi cho thị trường tư vấn, nhà nước không kiểm soát được.
Trong công tác nghiệm thu, để đánh giá được chất lượng thực sự của công trình cần có sự phối hợp của các đơn vị sự nghiệp trực thuộc cơ quan quản lý Nhà nước tham gia để đánh giá - Đây là công cụ của nhà nước có đủ con người và thiết bị để kiểm chứng.
Trước khi bảo trì, cải tạo nâng cấp công trình thuộc sở hữu Nhà nước giao cho các đơn vị kiểm định công lập kiểm định đánh giá để đảm bảo an toàn sử dụng và tránh thất thoát.
