Trong bài phát biểu đề dẫn của PGS TS Trần Chủng đã nêu bật ý nghĩa của hội thảo - đó là cuộc hội tụ để cùng nhau trao đổi về một số các vấn đề bức xúc về mặt kỹ thuật thông qua chương trình Hội thảo khoa học Kiểm định chất lượng công trình xây dựng (CLCTXD) trong quá trình thi công xây dựng, cùng nhau nhìn nhận về tình hình CLCTXD trong năm 2007, những bài học rút ra từ những sự cố công trình xây dựng để định hướng cũng như bàn những nhiệm vụ cụ thể của các thành viên Mạng kiểm định trong thời gian tới nhằm kiểm soát cho được CLCTXD trong giai đoạn thi công. Sau bài đề dẫn của PGSTS Trần Chủng, hội thảo đã được nghe tham luận: “ Kiểm định chất lượng các công trình xây dựng trong vùng xây chen” của PGS.TS Đoàn Thế Tường – Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng, đề tài “ Một số sự cố công trình xây dựng trong giai đoạn thi công ở TP Hồ Chí Minh” của KS Hoàng Đôn Dũng - Công ty Kiểm định xây dựng Sài Gòn. Tham luận  với chủ đề : “Quan trắc và kiểm định chất lượng  kết cấu công trình thuỷ công trong quá trình thi công”của GSTS  Nguyễn Văn Mạo,  bài giới thiệu:  “Phương pháp tích hợp đối với thử tải cầu”  của Cty TNHH Nguyễn Cao và nghe đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ giới thiệu về  Luật tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật, Luật chất lượng sản phẩm, hàng hoá… Những báo cáo trên của các nhà khoa học, các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm và uy tín đã gợi mở và cung cấp nhiều nội dung yêu cầu kỹ thuật kiểm định với các loại hình công trình dân dụng, giao thông, thuỷ lợi trong giai đoạn hiện nay ở nước ta.

 

Theo PGS TS Đoàn Thế Tường; đến nay, vấn đề kiểm định chất lượng với các công trình xây dựng đã được hướng dẫn tương đối đầy đủ và các đơn vị, cá nhân tham gia công tác kiểm định đã thuần thục các công việc này. Tuy nhiên, do các công trình xây dựng xây chen có nhiều vấn đề phức tạp liên quan đến nền và móng, nên chưa có một văn bản hướng dẫn riêng nào và những đơn vị, cá nhân tham gia kiểm định chất lượng các công trình xây chen chưa có nhận thức đầy đủ về kiến thức cũng như về thực hành kiểm định xây chen. Sau khi phân tích một số sự cố nền móng trong vùng xây chen PGS.TS Đoàn Thế Tường cho rằng: Nguyên nhân dẫn đến sự cố suy cho cùng chính là ở khâu kiểm định đánh giá chất lượng trong tất cả các giai đoạn thực hiện dự án; từ lập dự án đến thiết kế thi công. Do vậy, quản lý chặt chẽ kiểm định chất lượng là con đường duy nhất giảm thiểu sự cố công trình , đặc biệt các sự cố nền móng liên quan đến xây dựng trong vùng xây chen. Và như vậy phải cần thiết tăng cường bồi dưỡng bằng cách mở các lớp chuyên đề, các lớp trao đổi kinh nghiệm, thông báo điều tra sự cố cho đơn vị , cá nhân tham gia dự án về các kiến thức quản lý chất lượng, kiến thức kỹ thuật nền móng, thực tế thi công nhằm nâng cao nhận thức. Soạn thảo, ban hành kịp thời các tài liệu kỹ thuật hướng dẫn cụ thể quy trình thực hiện các công việc nhằm cấp kiến thức cơ bản để công tác quản lý chất lượng từ chỗ bắt buộc thi hành đến tự nguyện thi hành.

 

Bài học từ những sự cố công trình xây dựng theo PGS. TS Trần Chủng thì có đến 3 nhóm nguyên nhân: Nhóm thứ  nhất gồm những lỗi và vi phạm nặng các tiêu chuẩn, định mức trong thiết kế và thi công. Kinh nghiệm cho rằng, khi mắc những lỗi này thì sự phá hoại một phần hoặc toàn bộ công trình về nguyên tắc sẽ xảy ra còn trong giai đoạn thi công . Nhiều trường hợp đã được biết đến trong thực tế. Nhóm thứ hai là một loạt nguyên nhân mà sự kết hợp của chúng có thể dẫn tới sự cố. Trước hết đó là những thiếu sót và những lỗi khác nhau trong thiết kế và thi công đã làm giảm mức dự trữ độ bền của các chi tiết kết cấu riêng rẽ. Những công trình bị những thiếu sót dạng này cũng chưa đủ gây lên sự cố. Để làm giảm đáng kể chất lượng hoặc gây phá hoại công trình còn phải kể đến những tác động trong quá trình khai thác sử dụng.

Nhóm thứ ba là những tác động ngắn hạn nguy hiểm hơn cả mà các kết cấu của công trình không được thiết kế để sẵn sàng tiếp nhận và có thể vượt quá những gì mà tiêu chuẩn kỹ thuật quy định như: động đất, cháy, nổ, lũ lụt. Những tác động thuộc nhóm này hiện nay đang là nguy cơ lớn nhưng không dễ loại trừ.

 

Sau khi phân tích các nhóm nguyên nhân dẫn đến sự cố công trình PGS. TS Trần Chủng nhấn mạnh: Muốn công trình được hình thành với “sức khoẻ” mong muốn như người thiết kế và có độ dự trữ cần thiết thì công tác quản lý chất lượng trong giai đoạn thi công xây dựng phải rất chặt chẽ. Tham gia vào quy trình quản lý chất lượng thi công xây dựng theo quy định gồm: Chủ đầu tư, Nhà thầu thi công xây dựng và Nhà thầu thiết kế giám sát tác giả trong đó, hoạt động kiểm tra chất lượng của Nhà thầu xây dựng và bảo đảm chất lượng của Chủ đầu tư là chính. Bảo đảm chất lượng cần được hiểu là sự kiểm tra để chấp nhận nghiệm thu của Chủ đầu tư. Kiểm tra chất lượng là việc của nhà thầu phải làm để có chất lượng sản phẩm như cam kết trong hợp đồng…

 

Trong nội dung chính thức của Hội nghị thường niên, báo cáo do ông Lê Đắc Đính Q.Giám đốc Trung tâm Công nghệ quản lý chất lượng CTXDVN thuộc Cục giám định đẫ đánh giá hoạt động của Mạng kiểm định trong năm 2007 và bàn phương hướng nhiệm vụ công tác năm 2008. Hội nghị đã bàn tới một phương tiện quản lý thông qua trang thông tin điện tử  để kết nối một cách chặt chẽ các thành viên  Mạng kiểm định; để thực sự nhân lên sức mạnh của các thành viên Mạng trong phạm vi toàn quốc. Nhiều ý kiến của các đại biểu đã đóng góp những tâm huyết của mình trong việc củng cố xây dựng Mạng và bàn về sự giúp đỡ lẫn nhau giữa các thành viên Mạng thông qua trang thông tin điện tử và hình thành mô hình sinh hoạt thường xuyên của các thành viên Mạng theo từng vùng trên cả nước.

 

Mặc dù thời gian của hội thảo không nhiều, nhưng Ban tổ chức đã bố trí cho đoàn một buổi sáng thăm quan công trình xây dựng thuỷ điện Buôn Kuốp và  Khu du lịch bản Đôn.  Khép lại hơn một ngày hôi thảo; những kiến thức có chất lượng, những thông tin quan trọng bổ ích  về công tác thẩm định, quản lý chất lượng công trình xây dựng mà mỗi đại biểu thu nhận được tạo một “dấu ấn” tốt đẹp của Hội nghị thường niên lần thứ V Mạng kiểm định chất lượng công trình xây dựng Việt Nam.